Rozdział VII. Badanie, składanie do właściwego rejestru sądowego, udostępnianie i ogłaszanie sprawozdań finansowych

Poddanie sprawozdania finansowego badaniu

Jednostki, których roczne sprawozdania podlegają badaniu przez biegłego rewidenta, ustawodawca wskazał w art. 64 uor. Podstawowym celem badania rocznego sprawozdania finansowego jest wydanie przez biegłego rewidenta raportu zawierającego opinię o tym, czy sprawozdanie finansowe jest prawidłowe, rzetelnie i jasno przedstawia sytuację majątkową oraz finansową, jak też wynik finansowy badanej jednostki (art. 65 ust. 1 uor). Wydana opinia biegłego rewidenta podnosi wiarygodność zbadanego sprawozdania finansowego.

Dla obowiązku poddania sprawozdania finansowego badaniu nie ma znaczenia fakt zastosowania uproszczeń mikro i małych jednostek.

Obowiązkowe jest badanie sprawozdań jednostkowych podmiotów, które kontynuują działalność i spełniają jeden z warunków wymienionych w art. 64 ust. 1 uor (warunki te nie uległy zmianie). Przepis ten dotyczy następujących jednostek:

1) banków oraz zakładów ubezpieczeń,

2) jednostek działających na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi oraz jednostek, o których mowa w art. 2 ust. 2b ustawy o rachunkowości,

3) jednostek działających na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych,

4) spółek akcyjnych, z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji.

W przypadku gdyby ww. jednostki znajdowały się w trakcie likwidacji lub gdyby została ogłoszona ich upadłość, jednostki te nie miałyby obowiązku poddania badaniu swojego rocznego sprawozdania finansowego za 2021 rok, gdyż nie byłby spełniony warunek kontynuacji działalności w 2022 roku.

Wpływ pandemii COVID-19 na sprawozdawczość finansową będzie uzależniony od faktów i okoliczności specyficznych dla danej jednostki, gdyż w każdej z branż obserwuje się różne jej konsekwencje oraz ich skalę, jak również różni się to pomiędzy regionami i krajami, w których jednostki prowadzą swoją działalność.

Pamiętajmy, analizując zdolność do kontynuowania działalności i dokonując tej oceny, należy uwzględnić wszystkie zdarzenia, które miały miejsce od dnia bilansowego do dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego, niezależnie od tego, czy sprawozdanie zostało już zbadane przez biegłego rewidenta. Jeżeli sprawozdanie finansowe zostało już zbadane, a występuje istotna niepewność co do możliwości kontynuacji działania, jednostka powinna powiadomić biegłego rewidenta, który sprawozdanie to bada lub zbadał.

Zagrożenie braku kontynuacji działalności może nastąpić np. w przypadku istotnej długotrwałej utraty przychodów, zaburzeń w funkcjonowaniu łańcuch dostaw, problemów z dostępnością pracowników, możliwości dotrzymania istotnych zobowiązań umownych oraz innych wskazujących na możliwość utraty płynności, wypłacalności czy też zapewnienia ciągłości operacyjnej. Szczególnie narażone są podmioty z branży turystycznej, rozrywkowej, handlu detalicznego, sportowej. W przypadku wydłużenia się okresu pandemii zagrożenie braku kontynuacji działalności będzie mogło dotyczyć coraz szerszego grona jednostek również z innych branż.

W art. 64 ust. 1 pkt 4 uor ustawodawca określił, że w przypadku pozostałych jednostek – także kontynuujących działalność – roczne sprawozdania finansowe będą podlegały badaniu, jeżeli w poprzedzającym roku obrotowym, za które sporządzono sprawozdanie, jednostki te spełniły co najmniej dwa z następujących warunków:

a) średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób,

b) suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej 2.500.000 euro,

c) przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej 5.000.000 euro.